Delen
Drie jaar geleden was de woon-werkafstand van Erik Klok kort genoeg om fietsend naar werk te gaan. Nu hij 35 tot 40 autominuten kwijt is aan een enkele reis beseft de adviseur Mobiliteit aan den lijve hoe fijn het is om te fietsen. Samen met zijn collega’s bij Roelofs buigt hij zich iedere dag over mobiliteitsvraagstukken in de regio. Zo ook de toekomst van de A50-corridor. Erik deelt bevindingen en adviezen – voor een betere doorstroom, minder files en… méér mensen op de fiets.
Erik: ‘Het is al best druk. Over twee rijstroken van noord naar zuid en zuid naar noord verplaatsen zich dagelijks veel forenzen en vrachtverkeer tussen Apeldoorn en Zwolle. De avondspits is drukker dan de ochtendspits. In de ochtend is het vooral woon-werkverkeer. In de avond is er ook ander verkeer; mensen die bijvoorbeeld ’s avonds nog ergens een afspraak hebben. Het drukst is het ‘s ochtends tussen Epe en Apeldoorn, vanwege de werkgelegenheid. In de avond is het juist de andere kant op drukker.
Drie rijstroken in beide richtingen zou kunnen helpen, maar zorgen voor extra uitstoot. Daarbij komt dat de weg vlak langs twee Natura 2000-gebieden loopt: de IJsselvallei en haar uiterwaarden, en De Veluwe. Qua regelgeving gaat dat dus niet lukken. Bovendien is zo’n wegverbreding heel kostbaar. Het beheer en onderhoud van bestaande wegen in Nederland hebben prioriteit voor RWS, de eigenaar van de A50.’
Erik: ‘In de regio Zwolle, Arnhem-Nijmegen en Regio Stedendriehoek wordt flink gebouwd om het woningtekort op te vangen. Daardoor zal het aantal verkeersbewegingen in 2040 flink toenemen als iedereen zich zo blijft gedragen als nu.
Parallel aan de A50 loopt de Dorpenroute. Als de A50 druk of vol is, dan kiezen méér mensen voor deze sluiproute. Vanuit leefbaarheid en veiligheid wil je dat niet. Idealiter houd je het verkeer zo lang mogelijk op de A50 – daar is de weg immers voor bedoeld.’
Erik: ‘We onderzoeken verschillende opties die voor verlichting van de A50 kunnen zorgen. De haalbaarheid en impact daarvan brengen we in kaart op de Mobiliteitsladder. Hoe hoger de oplossingsmaatregel op de ladder, hoe beter deze scoort op alle fronten als bereikbaarheid, verkeersveiligheid en kosten.
Zo is het ov lastig in dit gebied. Vroeger lag daar De Baronnenlijn, een spoorlijn tussen Apeldoorn en Zwolle. Veel spoorwegen zijn inmiddels opgeheven. Reis je van Apeldoorn naar Zwolle met de trein, dan moet je altijd via Deventer. Er lopen ook buslijnen. Die zijn net zo snel als de trein; 38 minuten. Je moet wel dan eerst nog naar de bus of trein toe. Hubs langs de snelweg om je fiets te parkeren en op de bus te stappen kunnen helpen.
Net als de aanleg van een regionale fietsroute, gericht op woon-werkverkeer: de F50. Op dit moment heeft het verkeer van zijwegen voorrang. Het zuidelijk deel, tussen Epe en Apeldoorn, wordt binnenkort verbeterd en er loopt nu een studie hoe de F50 het beste aan te leggen op het noordelijke deel. De fiets is vooral interessant voor tussenliggende stukjes: Apeldoorn-Epe, Epe-Heerde, Heerde -Zwolle.
Lopen en fietsen moet überhaupt aantrekkelijker worden. De overheid en gebiedsontwikkelaars moeten slim nadenken over ruimtelijke ordening. Meer woningen in de binnenstad of nieuwe wijken op minder dan acht kilometer van een stad of dorp gaan autogebruik tegen en nodigen uit de fiets te pakken.
En ja, hybride werken helpt ook zeker. Van corona hebben we geleerd dat forenzen met een kantoorbaan een gedeelte van de dag of week prima vanuit huis kunnen werken. Wél zien we dat de dinsdag en donderdag populaire kantoordagen blijven. Waardoor er alsnog veel gereisd wordt over de A50 op deze dagen. Werkgevers zouden medewerkers moeten stimuleren om op maandag, woensdag of vrijdag naar kantoor te komen. En dan op dinsdag en donderdag het liefst vóór zes of zeven uur ’s ochtends of tussen tien uur en drie uur. Dán kun je doorrijden en ontlasten we de ochtend- en avondspits.
We willen de A50 landelijk op de agenda krijgen en houden. Twintig procent van de ritten is vrachtverkeer. Dat is vooral doorgaand verkeer. We bekijken graag samen met RWS en het Ministerie hoe we de A50 en de Dorpenroute kunnen ontlasten van vrachtverkeer. Ook zou het mooi zijn als bussen op de vluchtstrook kunnen rijden om zo een eventuele file te kunnen vermijden. Maar ook vanuit breder perspectief: je moet altijd langs Zwolle om van noord naar zuid te reizen. De A28 zou voor een deel van het verkeer een alternatief kunnen zijn, maar is de doorstroomproblematiek nog groter. Verbeteringen bij Knooppunt Hoevelaken kunnen oplossend vermogen hebben, ondanks dat het niet in Regio Stedendriehoek ligt, maar dat is niet op korte termijn voorzien. Daarom gaf óók Provincie Gelderland de opdracht voor deze studie. We moeten het samen doen – met werkgevers, overheden, gebiedsontwikkelaars. En uiteindelijk de forens zelf: minder met de auto en meer op de fiets.’
