Talking Traffic toepassingen maken het verkeer een stuk veiliger, helpen de doorstroming te verbeteren en zorgen voor minder energieverbruik en uitstoot. Toch valt er ook nog winst te behalen: er zijn meer gebruikers nodig om het echt te laten werken. En ook gemeenten moeten er in hun beleid mee aan de slag. Dat zijn de conclusies uit verschillende evaluaties die zijn gedaan om de toepassingen van Talking Traffic in de praktijk te toetsen.

Talking Traffic: samenwerken aan Smart Mobility

In en rondom veel steden in Nederland neemt de verkeersdrukte toe, met alle gevolgen van dien voor weggebruikers, inwoners en bedrijven. Om doorstroming, veiligheid en duurzaamheid in het verkeer te verbeteren werd het Partnership Talking Traffic in het leven geroepen. Hierin werken overheden en bedrijven met elkaar samen aan Smart Mobility. Oftewel: aan slimme manieren om weggebruikers van betere informatie en adviezen te voorzien, zodat ze betere rij- en routekeuzes kunnen maken. En zodat wegbeheerders hun wettelijke taken en verantwoordelijkheden effectiever kunnen invullen.

Intelligente verkeerslichten

Een van die ‘slimme manieren’ waar binnen Talking Traffic aan gewerkt wordt, zijn intelligente verkeerslichten. Die kunnen verschillende weggebruikers herkennen, zoals hulpdiensten, vrachtwagens, personenauto’s, openbaar vervoer en niet in de laatste plaats fietsers. Weggebruikers installeren een app, die communiceert met het verkeerslicht. Op die manier kunnen de verkeerslichten rekening houden met het verkeersaanbod op het kruispunt en bijvoorbeeld bepaalde groepen eerder groen licht geven.

Eerste resultaten

De eerste resultaten van die toepassingen van Talking Traffic worden nu duidelijk: in 2019 en in 2020 zijn er verschillende evaluaties uitgevoerd die laten zien wat de effecten van dit soort toepassingen zijn. Het is daarbij goed om te vermelden dat de effecten sterk worden beïnvloed door het kleine aantal weggebruikers dat met de toepassingen rijdt. Nog niet alle diensten zijn goed beschikbaar, ook heeft nog geen brede communicatie plaatsgevonden aan weggebruikers. Ook bestond in 2020 een afwijkende verkeersbeeld als gevolg van de corona-maatregelen.

Informeren weggebruiker en Aanpassen snelheid

Uit de evauatie blijkt dat weggebruikers inderdaad hun snelheid aanpassen, als ze gewaarschuwd worden voor een mogelijk gevaarlijke situatie verderop. De grootste aanpassingen in snelheid gemaakt als weggebruikers een melding krijgen over een file(staart), wegwerkzaamheden en afgesloten rijstroken.

Onder andere door te voorkomen dat automobilisten te hard een file benaderen, maakt Talking Traffic het verkeer veiliger.

Welke snelheid geldt?

Apps als Flitsmeister en Onderweg kunnen gebruikers tijdens het rijden (‘in-car’) informatie geven over de maximumsnelheid die geldt op hun route. Uit metingen blijkt dat weggebruikers zich enigszins beter houden aan de maximumsnelheid. Bijvoorbeeld als de maximumsnelheid verandert. Of wanneer de gebruiker de maximumsnelheid overschrijdt. Zeker als de maximumsnelheid wisselt of de bebording niet erg duidelijk is, leidt zo’n melding tot beter inzicht in de maximumsnelheid.

Energieverbruik en uitstoot

Op kruispunten met intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s) kunnen bepaalde verkeersdeelnemers onder bepaalde omstandigheden prioriteit krijgen. In de metingen zien we dat daardoor de gemiddelde reistijd met 7 tot 10% daalt in vergelijking met ritten zonder die prioriteit. Dit zijn de bevindingen uit 2019. Daarbij moeten we opmerken dat er slechts een beperkt aantal kleine voertuigen mee deed in de metingen. De gevonden resultaten geven alleen een indicatie.

In 2020 is de werking onderzocht bij vrachtwagens en weginspecteurs. Zij gaven veel positieve feedback terug aan hun ervaringen. Vrachtwagens rijden met (conditionele) prioriteit 5% tot 20% sneller over een kruispunt en maken meer dan een kwart (26%) minder stops. En weginspecteurs rijden in geval van absolute prioriteit gemiddeld 30% sneller over een kruispunt. Prioriteit krijgen bij een verkeerslicht is op die manier een belangrijk instrument voor de veiligheid in het verkeer (weginspecteurs, hulpdiensten), maar ook om het energieverbruik en de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen.

Optimale verkeersdoorstroming

In 2019 zijn enkele praktijkproeven gehouden. Destijds waren er maar 2 plekken waar een dergelijke proef gehouden kon worden: Op de N201 nabij Hoofddorp en op de Snipperlingsdijk in Deventer. Er is gekeken wat het effect is op doorstroming (voertuigverliesuren, reistijd en onnodige wachttijd), verkeersveiligheid (hoe vaak het rode licht genegeerd werd) en duurzaamheid (aantal stops).

Op de N201 blijkt dat het verkeer op de ‘hoofdweg’ door de optimalisatie minder lang hoeft te wachten en sneller weer onderweg is. Dat vertaalt zich ook in minder roodrijders en minder stops. De positieve effecten op de ‘hoofdwegen’ lijken ten koste te zijn gegaan van de verkeersstromen van en naar de ‘zijwegen’.

In Deventer lijken de resultaten vooral te gelden voor verkeer van of naar de zijwegen, maar de reistijd is ook gedaald over de volledige hoofdweg. Tussen de 2 locaties bestond een groot verschil in ligging, maar ook in de werking. De iVRI in Deventer werkt ‘voorspellend’ en is meer geavanceerd dan de aangepaste lichtregeling voor de N201-proef. Dat kan een verklaring zijn voor de betere resultaten.

Ook hier moeten we opmerken dat zowel in 2019 als in 2020 nog maar weinig automobilisten deze functionaliteit van bijv. Flitsmeister kennen. En dat die functionaliteit alleen maar werkt als automobilisten met een actieve app rijden. Actieve communicatie en promotie zorgt voor een toename in het aantal gebruikers van een dergelijke app.

Conclusie evaluaties

Wat de evaluaties wel laten zien voor de maatschappelijke doelstelling van Talking Traffic:

  • de doorstroming verbetert in het algemeen
  • de verkeersveiligheid verbetert: betere bewustheid van de maximum snelheid en daling van het aantal roodrijders
  • snellere bereikbaarheid van hulpdiensten
  • minder stops: en daarmee minder energieverbruik en uitstoot. Zeker bij vrachtwagens scheelt dat enorm.

Ook zijn er aanbevelingen:

  • Meer aandacht geven aan verkeerskundige optimalisatie van de verkeersregelingen.
    Door de toepassing en mogelijkheid van prioritering van doelgroepen moeten gemeenten echt gaan nadenken hoe ze omgaan met de onderlinge afwikkeling van deze doelgroepen. Er moet nagedacht worden een multimodaal netwerk. Niet alleen de auto maar ook op logistiek, fiets, voetganger , openbaar vervoer en hulpdiensten
  • Vergroten gebruik van apps als Flitsmeister en het “connected” maken van overige doelgroepen

Hoewel er relatief weinig gebruikers van de app aan de proeven hebben meegedaan, zijn de resultaten zeer bemoedigend. We verwachten dat de bredere invoering van Talking Traffic leidt tot betere doorstroming, hogere verkeersveiligheid en minder uitstoot.